ပညာေရးစံ(၄)ခ်က္

ပညာေရးစံ (၄) ခု

´  Availability  (ရရွိႏိုင္မႈ)

´  Accessibility ( လူတိုင္းအတြက္ လက္လွမ္းမီႏိုင္မႈ)၊

´  Acceptability(လက္ခံႏိုင္မႈ)

´  Adaptability (အသံုးခ်ႏိုင္မႈ)

by the former UN Special Rapporteur on the Right to Education, Katarina Tomasevski

၁။ Availability  (ရရွိႏိုင္မႈ)

´      အစိုးရက ပညာေရးအတြက္ ဘ႑ာေငြမ်ားကို လံုေလာက္စြာ အသံုးျပဳျခင္း၊

´  လံုၿခံဳေသာ ေက်ာင္းမ်ား၊ စာသင္ခန္းမ်ားရွိျခင္း၊

´   ၿမိဳ႔ရ႔ြာေက်းလက္မ်ားတိုင္းတြင္ေက်ာင္းရွိျခင္း၊

´  ေက်ာင္းသားႏွင့္ ဆရာဆရာမအေရအတြက္အခ်ိဳးကိုက္ညီစြာရွိျခင္း၊

´  သင္ရိုးညြန္းတမ္းစာအုပ္မ်ား အခမဲ့ရရွိျခင္း၊

´  သင့္ေလ်ာ္ေသာ သြားလာမႈအစီအစဥ္မ်ားရွိျခင္း၊

Questions for Availability

´  မူလတန္းပညာေရးဟာ အခမဲ့ျဖစ္ရဲ႔လား

´  မျဖစ္ေသးရင္ မသင္မေနရ အခမဲ့မူလတန္းျဖစ္ေအာင္ သင္ေ့လ်ာ္တဲ့အခ်ိန္ကာလ၊ ဘတ္ဂ်က္္ေတြခ်ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနလား၊

´  အစိုးရက မူလတန္းပညာေရးလူတိုင္းသင္နိုင္ဖို႔ လံုေလာက္တဲ့ ေငြေၾကးေတြ သံုးစဲြရဲ႔လား၊

´  ဆရာဆရာမေတြကို ေကာင္းမြန္စြာ ေလ့က်င္ေပးထားလား။

´  ႏိုင္ငံအလိုက္သင့္ေတာ့တဲ့ လခခံစားမႈေတြရရဲ႔လား၊ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ လုပ္ငန္းခြင္၊ သင္ေထာက္ကူေတြရွိရဲ႔လား၊ အဖဲြ႔အစည္းဖဲြ႔ႏိုင္ခြင့္ရွိလား၊

´  ေက်ာင္းေတြက လံုၿခံဳၿပီး သန္႔ရွင္းရဲ႔လား။

Accessibility လူတိုင္းအတြက္လက္လွမ္းမွီႏိုင္မႈ

´  ပညာေရးစနစ္မွာ ခဲြျခားျခင္းလံုး၀မရွိျခင္း၊

´   ပတ္၀န္းက်င္က ဖယ္က်ဥ္ထားတဲ့သူေတြကအစ ပါ၀င္သင္ၾကားႏိုင္ေအာင္ အထူးအစီအစဥ္ေတြခ်မွတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း၊

´  ပညာေရးကို ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာအရျဖစ္ေစ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအရျဖစ္ေစ လူတိုင္းရယူေလ့လာႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးျခင္း၊

Questions for accessibility

´  ပညာေရးမွာ ခဲြျခားမႈရွိေနလား.. လူတိုင္း ( ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး၊ က်ားမ၊ စီးပြားေရးအဆင့္အတန္း။ မသန္စြမ္းသူမ်ား)

´  ပိုမိုဆိုး၀ါးတဲ့အလႊာေတြဆီေရာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရဲ႔လား၊

´  ပညာသင္ေပးေနတဲ့ေက်ာင္းေတြဆီ သြားလာဖို႔ လြယ္ကူရဲ႔လား

´  ပညာသင္ဖို႔ လူတိုင္းေရာ တတ္ႏိုင္ၾကရဲ႔လား

´  ေက်ာင္းအပ္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြက လြယ္ကူရဲ႔လား။

Acceptability (လက္ခံႏိုင္မႈ)

´  သင္ယူရတဲ့ပညာေရးဟာ လက္ေတြ႔ဘ၀နဲ႔ကိုက္ညီျခင္း၊

´  မတူကဲြျပားမႈကို သေဘာေပါက္က်င့္သံုးျခင္း၊

´  အရည္အေသြးျပည့္၀ေသာ ပညာေရးျဖစ္ျခင္း၊

´   သင္ၾကားတဲ့ ဆရာဆရာမမ်ားဟာလဲ အရည္အေသြးနဲ႔ ျပည့္စံုျခင္း၊

´  အရည္အခ်င္းတိုးတက္ေစသည့္ ပညာေရးပံုစံျဖင့္ သင္ၾကားျခင္း၊

Question for Acceptability

´  ပညာေရးပံုစံက မတူကဲြျပားမႈ၊ ဗဟု၀ါဒကို အေျခခံရဲ႔လား၊

´  ဘာသာေရးအယူအဆ (သို႔မဟုတ္) အယူအဆတခုခုအေပၚ အေျခခံသင္ၾကားတာမ်ိဳးလား

´  သင္ရိုးညြန္းတမ္းေတြက မတူကဲြျပားမႈေတြကို ပြင့္လင္းျမင္သာေအာင္ ဖန္တီးေပးသလား၊

´  သင္ၾကားတဲ့ သင္ေထာက္ကူေတြ၊ သင္ၾကားပံုေတြက အစဲြေတြ၊ ပံုစံခြက္ေတြ ကင္းရဲ႔လား၊

´  ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ကိုက္ညီရဲ႔လား၊

´  ေက်ာင္းေတြမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကုိ ကာကြယ္ရူတ္ခ်တာေတြရွိသလား။

´  ေက်ာင္းစည္းကမ္းေတြကို အနိမ့္ဆံုးစံခ်ိန္စံညြန္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာေတြရွိသလား၊

´  ဆရာဆရာမေတြကို ေလ့က်င့္ထားေပးၿပီး ဆရာေကာင္းဂုဏ္မ်ားနဲ႔ သတ္မွတ္ထားတာရွိသလား။

Adaptability (အသံုးခ်ႏိုင္မႈ)

´  ကေလးမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီျခင္း၊

´  တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းတို႔ရဲ႔လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ တသားထဲက် ေနျခင္း၊

´  ကဲြျပားျခားနားတဲ့ လူမႈေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအေျခခံေတြအေပၚမူတည္ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္း၊

´  ဘ၀အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ၿပီး လက္ေတြ႔မွာ ျပန္အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ျခင္း၊ 

Questions for Adaptability

´  ေက်ာင္းေတြရဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈဟာ ေဒသခံေက်ာင္းသားေတြရဲ႔ အထူးလိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရဲ႔လား( ေက်ာင္းပိတ္ရက္၊ သင္ၾကားပံု)

´  ပညာေရးဟာ လူ႔အသုိင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ရပ္ရြာ ပတ္၀န္းက်င္လိုအပ္ခ်က္ေတြနဲ႔ သဟဇာတျဖစ္ရဲ႔လား၊ ဘာသာစကားနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈလူနည္းစုေတြရဲ႔ ဘာသာစကားရယ္ ႏိုင္ငံေတာ္သံုးဘာသာစကားေတြကို ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရဲ႔လား၊

´  ေက်ာင္းထြက္ႏိုင္တဲ့အသက္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ခြင့္ျပဳတဲ့အသက္၊ စစ္မႈထမ္းႏိုင္တဲ့အသက္၊ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရွိတဲ့အသက္၊ ရာဇ၀တ္မႈအျဖစ္လက္ခံႏိုင္ေသာအသက္တို႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ရဲ႔လား၊

´  ေက်ာင္းဟာ ကေလးအခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးတာ၊ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးတာေတြ လုပ္ေပးနိုင္ရဲ႔လား၊