ရဲေဘာ္ဗဟိန္းကို ဘာလို႔ အသိအမွတ္ျပဳေနရာမေပးတာလဲ...
- Details
- Category: ေဆာင္းပါး
- Published on Thursday, 29 October 2015 01:19
- Written by ဆူးငွက္
ရြာဟိုင္းသုသာန္ထဲရွိ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းဂူ
တကယ္ေတာ့ ၁၃၀၀ျပည့္ အေရးေတာ္ပံုဟာ ျမန္မာ့လြတ္ လပ္ေရးတိုက္ပြဲသမိုင္းမွာ
ႏုိင္ငံ ေရးအရလည္း ႀကီးက်ယ္ျမင့္မား သလို အလႊာေပါင္းစံုညီၫြတ္
ေပါင္းစည္းမႈမွာလည္း ထင္ရွား ႀကီးက်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ မဟာဗ်ဴဟာအရေရာ
နည္းဗ်ဴဟာအရပါ မွန္ ကန္ခဲ့တဲ့ အေရးေတာ္ပံုႀကီးျဖစ္ခဲ့ ႐ုံမက
ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးအ တြက္ေရာ၊ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲ လမ္းေၾကာင္းအတြက္ေရာ လမ္း
ၫႊန္ေရွ႕ေဆာင္ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူမွ မျငင္းႏုိင္ပါဘူး။
၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္တစ္၀ိုက္မွာ ပဲ ကမၻာမွာ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ ပ်က္ႀကီး ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာလည္း အကြဲအၿပဲေတြရွိခဲ့တယ္။ ျပႆနာ ကေတာ့ ခြဲေရး၊ တြဲေရးျပႆနာ ပါပဲ။ မၾကာပါဘူး။ ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီအ ေျခအေနေတြမွာ တို႔ဗမာအစည္း အ႐ုံးေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ဂဠဳန္ဆရာစံေခါင္းေဆာင္တဲ့ လယ္သမားအေရးေတာ္ပံုေပၚေပါက္ခဲ့ တယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက လယ္ သမားအေရးေတာ္ပံုကို ရက္ရက္ စက္စက္ၿဖိဳခြင္းၿပီး ဆရာစံကို ႀကိဳးေပးကြပ္မ်က္လိုက္တယ္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ဒုတိယ ေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီးေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ ေရနံေျမသပိတ္ႀကီးေပၚ ေပါက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ လမွာပဲ ရန္ကုန္ေက်ာင္းသားေတြ ရဲ႕ သပိတ္တိုက္ပြဲမွာ ေက်ာင္း သားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ေအာင္ ေက်ာ္က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။ တိုင္းျပည္ မွာ အေထြေထြအက်ပ္အတည္း ေတြနဲ႔အတူ အုပ္စိုးသူရဲ႕ မတရားဖိႏွိပ္မႈအေပၚမွာ မခံႏုိင္ၾကတဲ့အ ဆံုး ေခ်ာက္ေရနံေျမက အလုပ္ သမားထုႀကီးက အစိုးရ႐ုံးစိုက္ရာ ရန္ကုန္အထိ ေျခက်င္ခ်ီတက္ၿပီး ဆႏၵျပၾကဖို႔ စုစည္းညီၫြတ္ခဲ့ၾက တယ္။ ေရနံေျမမွာရွိတဲ့ အလုပ္ သမားထုႀကီးနဲ႔ မိသားစုမ်ားအပါ အ၀င္ လွည္းေနေလွေအာင္းျမင္း ေဇာင္းမက်န္လို႔ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီစုစည္းညီၫြတ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈကို အုပ္စုိုးသူရဲ႕ ထံုးစံအ တိုင္း လက္နက္နဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားလာတယ္။ ဒီတင္ပဲ ေက်ာင္း သားသမဂၢေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ ဗဟိန္းက အလုပ္သမားသပိတ္ တပ္ႀကီးရဲ႕ တပ္ဦးကေန...။
‘‘မနက္ျဖန္ထြက္ျဖစ္ေအာင္ ထြက္ၾကပါ။ အေႏွာင့္အယွက္ ေတြ႕ရင္ အေသခံပါ။ က်ဳပ္တို႔ကို အခုဖမ္းေနၿပီ။ ကိစၥမရွိပါဘူး။ က်ဳပ္ကိုဖမ္းတဲ့အတြက္ မနက္ျဖန္ ဗမာတစ္ျပည္လံုး ဘာျဖစ္သြား မယ္ဆိုတာ သိရပါလိမ့္မယ္။ ျမင္းခြာတစ္ခ်က္ေပါက္ရင္ မီးဟုန္း ဟုန္းေတာက္ေစမယ္’’လို႔ ဟစ္ ေႂကြးလိုက္တယ္။
၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၂ ရက္က မေကြးၿမိဳ႕ မဲထီးေက်ာင္း တိုက္ သပိတ္စခန္းမွာ ေရနံေျမ သပိတ္တပ္ႀကီးကိုေျပာလိုက္တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ မိန္႔ခြန္းဟာ ဘ၀ဂ္တိုင္ညံသြားတာပါပဲ။ ဖိႏွိပ္ သူအစိုးရရဲ႕ ၿဖိဳခြင္းမႈေတြ၊ ဖိႏွိပ္ မႈေတြေၾကာင့္ ေခ်ာက္၊ ေရနံ ေခ်ာင္း၊ မေကြးနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာအထိ လူတန္းစားအလႊာအသီး သီး ေသြးစည္းညီၫြတ္စု႐ုံးတုိက္ ပြဲ၀င္ၾကတဲ့ ၁,၃၀၀ ျပည့္ အေရး ေတာ္ပံုကာလအတြင္းမွာ ေရနံေျမအလုပ္သမားေတြ အ႐ိုက္အႏွက္ အဖမ္းအဆီးခံရတာ၊ ေက်ာင္း သားဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆံုးရ တာေတြအေပၚ မႏၲေလးမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ရဟန္းရွင္ လူမ်ားကလည္း မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလႈပ္ရွား မႈေတြကို ေထာက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္း သားသမဂၢက ဦးစီးၿပီး သပိတ္ ေမွာက္ခဲ့တယ္။ ရဟန္း၊ သံဃာ ေတြ၊ ေစ်းခ်ဳိသူ ေစ်းခ်ဳိသားေတြ၊ ၿမိဳ႕လူထုေတြကလည္း အားေပး ကူညီခဲ့ၾကတယ္။ မႏၲေလးမွာ ေက်ာင္းသားေတြ သပိတ္ေမွာက္ ၾကေတာ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ရဲ႕ ဗဟိုအမ်ဳိးသားအထက္တန္း ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြအ မ်ားဆံုးပါတယ္။ မႏၲေလးဥပစာ ေကာလိပ္၊ ၀က္စလီ၊ ကယ္လီ၊ ဘံုေက်ာ္၊ ဘီတီအမ္၊ စိန္႔ပီတာ၊ ေနာ္မန္စတဲ့ ေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြလည္း ပါ၀င္ ၾကတယ္။ မႏၲေလးေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပမႈကို မႏၲေလးအေျခစိုက္ရဟန္းပ်ဳိအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ကလည္း ေထာက္ခံတယ္။ မႏၲေလးေစ်းခ်ဳိေတာ္ကလည္း ေထာက္ခံတယ္။ ေစ်းခ်ဳိကေထာက္ခံလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေစ်းခ်ဳိ မွာ ကန္႔သတ္ဥပေဒထုတ္ေတာ့ ေစ်းကို သပိတ္ေမွာက္ၿပီး အိမ္ ေတာ္ရာဘုရားေစ်းမွာ ေစ်းဖြင့္ၾကတယ္။
၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္ တပို႔တြဲလ ဟာ မႏၲေလးမွာ အုပ္စိုးသူ အာဏာပိုင္အစိုးရကို အလႊာေပါင္းစံုရဲ႕ ဆန္႔က်င္မႈ ဒီေရအျမင့္ဆံုးကာလ ေတြပါပဲ။ တပို႔တြဲလျပည့္ေက်ာ္ ေတာ့ ၿမိဳ႕လံုးကြၽတ္လူထုအစည္း အေ၀းႀကီးကို အိမ္ေတာ္ရာ ၁၄ ခန္းဇရပ္မွာက်င္းပၿပီး ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ တပို႔တြဲ လျပည့္ေက်ာ္ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေသာင္းခ်ီတဲ့ လူထုႀကီးက အာ ဏာပိုင္အစိုးရကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီ တက္ဆႏၵျပေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ႏွိမ္ နင္းမႈေၾကာင့္ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၁၇ ဦး ေသြး ေျမက်ခဲ့ရတယ္။ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲသမိုင္းကာလတစ္ေလွ်ာက္ လံုး အျပစ္မဲ့ျပည္သူအေပၚ အစိုးရ ရဲ႕ ႏွိပ္ကြပ္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ မႏၲ ေလးအာဇာနည္ ၁၇ ဦးက်ဆံုးမႈ ဟာ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတစ္ခုရဲ႕ လမ္း လယ္ေကာင္မွာ ေသြးအမ်ားဆံုးက်ရတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးလူထု တုိက္ပြဲႀကီးလည္း ျဖစ္တယ္။
ဒါဟာ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ ပြဲသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ မႏၲေလး ၿမိဳ႕လူထုရဲ႕ ႀကီးမားေသာ တာ၀န္ ေက်မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတိုက္ ပြဲမွာ က်ဆံုးခဲ့တဲ့ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၁၇ ဦးကို လည္း အထိမ္းအမွတ္ ဂူဗိမာန္မ်ားနဲ႔ ၿမိဳ႕လူထုက ထိုက္တန္စြာေနရာ ေပးၿပီး ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကတယ္။ မႏၲ ေလး ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံု အာဇာနည္ ၁၇ ဦး ဗိမာန္ဆိုတာ ေျမေနရာကအစ ဗိမာန္အေဆာက္အအံုမ်ားအဆံုး ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ အာဇာနည္မ်ားရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ ၿမိဳ႕ လူထုက လွဴဒါန္းဂုဏ္ျပဳခဲ့တာပါ။
မႏၲေလးသား ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗဟိန္းဟာ ရာဇ၀င္ ေျပာင္တဲ့ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးရဲ႕ ထီးခ်က္ေစာင့္နတ္တစ္ ပါးျဖစ္တယ္။ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းကို အင္း၀ၿမိဳ႕မွာ ၁၂၇၉ ခုႏွစ္ ၀ါဆိုလ ဆန္း ၉ ရက္ (၂၇-၆-၁၉၁၇) ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အဖပြဲစားႀကီး ဦးမွင္၊ အမိ ေဒၚေဒၚဦးတို႔က ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ ေမြးခ်င္း ခုနစ္ေယာက္အနက္ ဒုတိယအငယ္ဆံုးျဖစ္ၿပီး မူလတန္းပညာကို အင္း၀ၿမိဳ႕မွာပဲ သင္ၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္မိသားစုက မႏၲေလးကိုေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾက ၿပီးေနာက္ ဗဟိုအမ်ဳိးသားအထက္ တန္းေက်ာင္း၊ မႏၲေလးဥပစာ ေကာလိပ္မွာ ပညာဆက္သင္ခဲ့ တယ္။ ေနာက္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ မွာ ဘီေအတန္းတက္ေရာက္စဥ္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္မွာပဲ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢမွာ ဥကၠ႒တာ၀န္ယူခဲ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ မွာပဲ ေခ်ာက္ေရနံေျမအလုပ္သ မားထုႀကီးရဲ႕ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲကို အုပ္စိုးသူက မတရားတားဆီးလို႔ မေကြးၿမိဳ႕ထိ သြားေရာက္တရား ေဟာခဲ့တယ္။ ဒီမွာတင္ အဖမ္းအ ဆီးခံခဲ့ရၿပီး ေထာင္ထဲမွာ ‘‘ဓနရွင္ ေလာက’’စာအုပ္ကို ျပဳစုခဲ့တယ္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္း ထြက္ၿပီး သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္စိုး၊ ရဲေဘာ္ဂိုရွယ္တို႔နဲ႔ အ တူ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို လွ်ဳိ႕၀ွက္တည္ေထာင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို ေျခစံုပစ္၀င္ၿပီး ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးကို ဦးေဆာင္ကာ ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံုစာတမ္း၊ မီးပြားစာေစာင္၊ ျမန္မာေတာ္လွန္ မႈစာတမ္းေတြကို ေရးသားခဲ့တယ္။ဒီေနာက္ ႏုိင္ငံေရးခံယူခ်က္တူတဲ့ မခင္ႀကီးနဲ႔ ေမတၱာသက္၀င္ လက္ထပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ ေတာ့ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးမွာ အမႈ ေဆာင္လူႀကီးတာ၀န္ယူခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလအ တြင္း ပဲခူး႐ိုးမမွာ သခင္သန္းထြန္း၊သခင္သန္းေဖတို႔နဲ႔တြဲၿပီး ႏုိင္ငံ ေရးမွဴးတာ၀န္နဲ႔ ေျပာက္က်ား တပ္ကို ဦးေဆာင္ကာ ရန္သူကို အ မ်ားဆံုးေခ်မႈန္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္းမွာပဲ ကရင္ဗမာေသြးစည္းေရးစာတမ္းနဲ႔ လီနင္ရဲ႕ ‘‘အစိုးရႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး’’က်မ္းဘာသာျပန္ေတြ ျပဳစုခဲ့တယ္။
ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ဖဆပလကို ျပန္လည္ထူေထာင္ သူတစ္ဦးအျဖစ္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ တာ၀န္ယူခဲ့သလို ဗမာျပည္ကြန္ ျမဴနစ္ပါတီကိုလည္း စနစ္တက် ျပန္လည္စည္း႐ုံးဖြဲ႕စည္းရာမွာ ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိုလူႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ ရြက္ခဲ့တယ္။ ဒီ့ေနာက္ အလုပ္သ မားသမဂၢ တည္ေထာင္ေရးကို လည္း ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္မွာ စတင္ထုတ္ေ၀တဲ့ ‘‘ျပည္သူ႕အာ ဏာဂ်ာနယ္’’ရဲ႕ ဦးစီးစာတည္း ခ်ဳပ္တာ၀န္လည္း ယူခဲ့တယ္။
ႏိုင္ငံေရးခရီးၾကမ္းတစ္ ေလွ်ာက္၊ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတစ္ ေလွ်ာက္၊ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈေတြ ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕ယြင္းလာ လို႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ခြင့္ယူၿပီး မႏၲေလးက မိဘမ်ား ေနအိမ္ကိုျပန္ကာ ေဆးကုသခဲ့ တယ္။ အခုအထက (၉) (စိန္႔ပီတာ ေက်ာင္း)မွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ေဆး႐ုံေပၚတက္ေရာက္ေဆးကုသေန ဆဲ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြစုစည္းခဲ့ၾက တဲ့ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးကေန ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ထုတ္ပယ္ပစ္ လိုက္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ေပၚ ေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား ဘ၀ကစၿပီး သေဘာထားရည္ ရြယ္ခ်က္တူစြာ အသက္ေသြးေခြၽး စြန္႔ၿပီး ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ ႏိုင္ငံ ေရးခရီးၾကမ္းႀကီးေပၚ အတူတကြ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ မ်ားအခ်င္းခ်င္း သေဘာထားကြဲ လြဲၾကတဲ့ ၀မ္းနည္းစိတ္မေကာင္း ဖြယ္ျဖစ္ရပ္ကို ဖဆပလကိုေရာ၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကိုေရာ သည္းလိႈက္အူလိႈက္သံေယာဇဥ္ ႀကီးလွတဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းကို အသိ မေပး၀ံ့ခဲ့ၾကပါဘူး။
ဒီလိုတုန္လႈပ္ဖြယ္သတင္း က မက်န္းမာေနသူရဲ႕စိတ္ဓာတ္ ကို ဒုကၡေပးလိမ့္မယ္ဆိုတာ သိရွိခဲ့ၾကလို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ဒီသတင္းကို ေသခ်ာပိတ္ဆို႔ထားၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကံၾကမၼာက မ်က္ႏွာသာမေပးခဲ့ပါဘူး။ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ားကိုပင္ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းထံ မပို႔ရလို႔ တာ၀န္က် ဆရာ၀န္က ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ၾကားကေန ဘီတီဘရားသားကုမၸ ဏီက လူမမာဆီအၿမဲပို႔တဲ့ေပါင္ မုန္႔နဲ႔ ေကာ္ဖီမႈန္႔ကို ထုပ္ပိုးေပးတဲ့ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္သတင္းစာေဟာင္း မွာ ‘‘ဖဆပလခါးပိုက္ထဲက ကြန္ ျမဴနစ္ေႁမြေပြး’’ဆိုတဲ့ သတင္းနဲ႔ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုကို ဖတ္မိသြားတဲ့ ရဲ ေဘာ္ဗဟိန္းဟာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မႈ၊ ေဒါသျဖစ္မႈေတြနဲ႔ ေရာဂါ သည္းသြားပါၿပီ။ သူခ်စ္တဲ့ သူ႕ရဲ ေဘာ္ ဖဆပလဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ အေျခအ ေနရွင္းျပၿပီး လူမမာေမးမယ့္အထိ ကိုပင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္၊ မနက္ ၅ နာရီခြဲအခ်ိန္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါ တယ္။ မႏၲေလး ခ်မ္းျမသာစည္ ေလယာဥ္ကြင္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစီးလာတဲ့ ေလယာဥ္ဆိုက္ လာခ်ိန္ မနက္ ၇ နာရီမွာ နာေရး သတင္းက ဆီးႀကိဳေနပါၿပီ။ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္က နာေရးရွင္အိမ္အထိသြား ၿပီး က်န္ရစ္တဲ့ ဇနီး ေဒၚခင္ႀကီးကို အားေပးတယ္။ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ ဖခင္ ဦးမွင္ကိုလည္း ‘‘ႏိုင္ငံျခားမွာ ကုရင္ေပ်ာက္တဲ့ေရာဂါမို႔ သူနဲ႔ ေတြ႕ၿပီးစီစဥ္ဖို႔လာတာ။ အခု ေတာ့ လြန္သြားကုန္ၿပီ’’ဟု ၀မ္း နည္းစကားဆိုခဲ့ပါတယ္။
အသက္ (၂၉) ႏွစ္အရြယ္ႏွင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗဟိန္းကို မႏၲေလးရြာဟိုင္း သုသာန္မွာ အုတ္ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလးက၀ါရင့္ ႏုိင္ငံ ေရးသမားႀကီးေတြ၊ ရဟန္းပ်ဳိအ ဖြဲ႕ေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ရြာ ဟိုင္းသုသာန္ေရာက္တိုင္း ရဲေဘာ္ဗဟိန္းအုတ္ဂူမွာ ဂါရ၀ျပဳၾက၊ အ ေလးျပဳၾက၊ အမွ်အတန္းေ၀ေန က်ပါ။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ရြာဟိုင္းသုသာန္ဖ်က္သိမ္းေတာ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ရဟန္းျပည္သူတို႔က မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ၾကလို႔ ဘူဒိုဇာထိုးထားတဲ့ ကြက္လပ္ႀကီးထဲမွာ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ အုတ္ဂူေလး ထီးတည္းက်န္ရစ္ေနေသး ရဲ႕။
ရြာဟိုင္းသုသာန္ေနရာမွာ ေက်ာက္မ်က္ေစ်း၊ အားကစား ကြင္းနဲ႔ ေစ်းဆိုင္တန္းေတြ တည္ ေဆာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီသမိုင္း၀င္ အုတ္ဂူေလးဟာ ဆုိင္ႀကိဳဆိုင္ ၾကားေရာက္ေနၿပီး အခုေတာ့ အစအနပင္မက်န္ေအာင္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ဆံုးသြားပါပေကာ...။
ဒါေၾကာင့္ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးေအာင္ျမင္ေရးအ တြက္ ‘‘ျမင္းခြာတစ္ခ်က္ေပါက္ရင္ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေစမယ္’’ဆို တဲ့ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ ရဲရဲေတာက္ထိေရာက္စြာလႈံ႕ေဆာ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးအ တြက္ က်န္းမာေရးနဲ႔ အသက္ကို ပင္ ပဓာနမထားဘဲ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗ ဟိန္းအမွတ္တရ ကမၸည္းေက်ာက္တိုင္ကို မႏၲေလး ၁၃၀၀ ျပည့္အ ေရးေတာ္ပံု အာဇာနည္ ၁၇ ဦး ဗိမာန္အတြင္း တင့္တယ္ဂုဏ္ယူ စြာစိုက္ထူဖို႔ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရး ေတာ္ပံု (၇၅) ႏွစ္ျပည့္စဥ္ကတည္း က ေဒသအာဏာပိုင္ေတြကို ခြင့္ ျပဳခ်က္ေတာင္းခံခဲ့တာ ဒီကေန႔ အထိ ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ရဲေဘာ္ ဗဟိန္းကို ဘာလို႔ အသိအမွတ္ျပဳ ေနရာမေပးၾကတာလဲ။
၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္တစ္၀ိုက္မွာ ပဲ ကမၻာမွာ ကမၻာ့စီးပြားေရးကပ္ ပ်က္ႀကီး ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံ ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာလည္း အကြဲအၿပဲေတြရွိခဲ့တယ္။ ျပႆနာ ကေတာ့ ခြဲေရး၊ တြဲေရးျပႆနာ ပါပဲ။ မၾကာပါဘူး။ ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီအ ေျခအေနေတြမွာ တို႔ဗမာအစည္း အ႐ုံးေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္ဂဠဳန္ဆရာစံေခါင္းေဆာင္တဲ့ လယ္သမားအေရးေတာ္ပံုေပၚေပါက္ခဲ့ တယ္။ အဂၤလိပ္အစိုးရက လယ္ သမားအေရးေတာ္ပံုကို ရက္ရက္ စက္စက္ၿဖိဳခြင္းၿပီး ဆရာစံကို ႀကိဳးေပးကြပ္မ်က္လိုက္တယ္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္မွာ ဒုတိယ ေက်ာင္းသားသပိတ္ႀကီးေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ ေရနံေျမသပိတ္ႀကီးေပၚ ေပါက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ လမွာပဲ ရန္ကုန္ေက်ာင္းသားေတြ ရဲ႕ သပိတ္တိုက္ပြဲမွာ ေက်ာင္း သားေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ေအာင္ ေက်ာ္က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။ တိုင္းျပည္ မွာ အေထြေထြအက်ပ္အတည္း ေတြနဲ႔အတူ အုပ္စိုးသူရဲ႕ မတရားဖိႏွိပ္မႈအေပၚမွာ မခံႏုိင္ၾကတဲ့အ ဆံုး ေခ်ာက္ေရနံေျမက အလုပ္ သမားထုႀကီးက အစိုးရ႐ုံးစိုက္ရာ ရန္ကုန္အထိ ေျခက်င္ခ်ီတက္ၿပီး ဆႏၵျပၾကဖို႔ စုစည္းညီၫြတ္ခဲ့ၾက တယ္။ ေရနံေျမမွာရွိတဲ့ အလုပ္ သမားထုႀကီးနဲ႔ မိသားစုမ်ားအပါ အ၀င္ လွည္းေနေလွေအာင္းျမင္း ေဇာင္းမက်န္လို႔ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီစုစည္းညီၫြတ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈကို အုပ္စုိုးသူရဲ႕ ထံုးစံအ တိုင္း လက္နက္နဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳးစားလာတယ္။ ဒီတင္ပဲ ေက်ာင္း သားသမဂၢေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ ဗဟိန္းက အလုပ္သမားသပိတ္ တပ္ႀကီးရဲ႕ တပ္ဦးကေန...။
‘‘မနက္ျဖန္ထြက္ျဖစ္ေအာင္ ထြက္ၾကပါ။ အေႏွာင့္အယွက္ ေတြ႕ရင္ အေသခံပါ။ က်ဳပ္တို႔ကို အခုဖမ္းေနၿပီ။ ကိစၥမရွိပါဘူး။ က်ဳပ္ကိုဖမ္းတဲ့အတြက္ မနက္ျဖန္ ဗမာတစ္ျပည္လံုး ဘာျဖစ္သြား မယ္ဆိုတာ သိရပါလိမ့္မယ္။ ျမင္းခြာတစ္ခ်က္ေပါက္ရင္ မီးဟုန္း ဟုန္းေတာက္ေစမယ္’’လို႔ ဟစ္ ေႂကြးလိုက္တယ္။
၁၉၃၈ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၂ ရက္က မေကြးၿမိဳ႕ မဲထီးေက်ာင္း တိုက္ သပိတ္စခန္းမွာ ေရနံေျမ သပိတ္တပ္ႀကီးကိုေျပာလိုက္တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ မိန္႔ခြန္းဟာ ဘ၀ဂ္တိုင္ညံသြားတာပါပဲ။ ဖိႏွိပ္ သူအစိုးရရဲ႕ ၿဖိဳခြင္းမႈေတြ၊ ဖိႏွိပ္ မႈေတြေၾကာင့္ ေခ်ာက္၊ ေရနံ ေခ်ာင္း၊ မေကြးနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ မွာအထိ လူတန္းစားအလႊာအသီး သီး ေသြးစည္းညီၫြတ္စု႐ုံးတုိက္ ပြဲ၀င္ၾကတဲ့ ၁,၃၀၀ ျပည့္ အေရး ေတာ္ပံုကာလအတြင္းမွာ ေရနံေျမအလုပ္သမားေတြ အ႐ိုက္အႏွက္ အဖမ္းအဆီးခံရတာ၊ ေက်ာင္း သားဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္က်ဆံုးရ တာေတြအေပၚ မႏၲေလးမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ရဟန္းရွင္ လူမ်ားကလည္း မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလႈပ္ရွား မႈေတြကို ေထာက္ခံတဲ့အေနနဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္း သားသမဂၢက ဦးစီးၿပီး သပိတ္ ေမွာက္ခဲ့တယ္။ ရဟန္း၊ သံဃာ ေတြ၊ ေစ်းခ်ဳိသူ ေစ်းခ်ဳိသားေတြ၊ ၿမိဳ႕လူထုေတြကလည္း အားေပး ကူညီခဲ့ၾကတယ္။ မႏၲေလးမွာ ေက်ာင္းသားေတြ သပိတ္ေမွာက္ ၾကေတာ့ ဆရာႀကီး ဦးရာဇတ္ရဲ႕ ဗဟိုအမ်ဳိးသားအထက္တန္း ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြအ မ်ားဆံုးပါတယ္။ မႏၲေလးဥပစာ ေကာလိပ္၊ ၀က္စလီ၊ ကယ္လီ၊ ဘံုေက်ာ္၊ ဘီတီအမ္၊ စိန္႔ပီတာ၊ ေနာ္မန္စတဲ့ ေက်ာင္းမ်ားက ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြလည္း ပါ၀င္ ၾကတယ္။ မႏၲေလးေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ သပိတ္ေမွာက္ဆႏၵျပမႈကို မႏၲေလးအေျခစိုက္ရဟန္းပ်ဳိအဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ကလည္း ေထာက္ခံတယ္။ မႏၲေလးေစ်းခ်ဳိေတာ္ကလည္း ေထာက္ခံတယ္။ ေစ်းခ်ဳိကေထာက္ခံလို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေစ်းခ်ဳိ မွာ ကန္႔သတ္ဥပေဒထုတ္ေတာ့ ေစ်းကို သပိတ္ေမွာက္ၿပီး အိမ္ ေတာ္ရာဘုရားေစ်းမွာ ေစ်းဖြင့္ၾကတယ္။
၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္ တပို႔တြဲလ ဟာ မႏၲေလးမွာ အုပ္စိုးသူ အာဏာပိုင္အစိုးရကို အလႊာေပါင္းစံုရဲ႕ ဆန္႔က်င္မႈ ဒီေရအျမင့္ဆံုးကာလ ေတြပါပဲ။ တပို႔တြဲလျပည့္ေက်ာ္ ေတာ့ ၿမိဳ႕လံုးကြၽတ္လူထုအစည္း အေ၀းႀကီးကို အိမ္ေတာ္ရာ ၁၄ ခန္းဇရပ္မွာက်င္းပၿပီး ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ တပို႔တြဲ လျပည့္ေက်ာ္ ၇ ရက္ေန႔မွာ ေသာင္းခ်ီတဲ့ လူထုႀကီးက အာ ဏာပိုင္အစိုးရကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီ တက္ဆႏၵျပေတာ့ အစိုးရရဲ႕ ႏွိမ္ နင္းမႈေၾကာင့္ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၁၇ ဦး ေသြး ေျမက်ခဲ့ရတယ္။ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲသမိုင္းကာလတစ္ေလွ်ာက္ လံုး အျပစ္မဲ့ျပည္သူအေပၚ အစိုးရ ရဲ႕ ႏွိပ္ကြပ္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ မႏၲ ေလးအာဇာနည္ ၁၇ ဦးက်ဆံုးမႈ ဟာ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးတစ္ခုရဲ႕ လမ္း လယ္ေကာင္မွာ ေသြးအမ်ားဆံုးက်ရတဲ့ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးလူထု တုိက္ပြဲႀကီးလည္း ျဖစ္တယ္။
ဒါဟာ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ ပြဲသမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ မႏၲေလး ၿမိဳ႕လူထုရဲ႕ ႀကီးမားေသာ တာ၀န္ ေက်မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတိုက္ ပြဲမွာ က်ဆံုးခဲ့တဲ့ ရဟန္းရွင္လူ ေက်ာင္းသားျပည္သူ ၁၇ ဦးကို လည္း အထိမ္းအမွတ္ ဂူဗိမာန္မ်ားနဲ႔ ၿမိဳ႕လူထုက ထိုက္တန္စြာေနရာ ေပးၿပီး ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကတယ္။ မႏၲ ေလး ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံု အာဇာနည္ ၁၇ ဦး ဗိမာန္ဆိုတာ ေျမေနရာကအစ ဗိမာန္အေဆာက္အအံုမ်ားအဆံုး ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ား၊ အာဇာနည္မ်ားရဲ႕ မိသားစုနဲ႔ ၿမိဳ႕ လူထုက လွဴဒါန္းဂုဏ္ျပဳခဲ့တာပါ။
မႏၲေလးသား ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗဟိန္းဟာ ရာဇ၀င္ ေျပာင္တဲ့ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးရဲ႕ ထီးခ်က္ေစာင့္နတ္တစ္ ပါးျဖစ္တယ္။ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းကို အင္း၀ၿမိဳ႕မွာ ၁၂၇၉ ခုႏွစ္ ၀ါဆိုလ ဆန္း ၉ ရက္ (၂၇-၆-၁၉၁၇) ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အဖပြဲစားႀကီး ဦးမွင္၊ အမိ ေဒၚေဒၚဦးတို႔က ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ ေမြးခ်င္း ခုနစ္ေယာက္အနက္ ဒုတိယအငယ္ဆံုးျဖစ္ၿပီး မူလတန္းပညာကို အင္း၀ၿမိဳ႕မွာပဲ သင္ၾကား ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္မိသားစုက မႏၲေလးကိုေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ၾက ၿပီးေနာက္ ဗဟိုအမ်ဳိးသားအထက္ တန္းေက်ာင္း၊ မႏၲေလးဥပစာ ေကာလိပ္မွာ ပညာဆက္သင္ခဲ့ တယ္။ ေနာက္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ မွာ ဘီေအတန္းတက္ေရာက္စဥ္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္မွာပဲ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢမွာ ဥကၠ႒တာ၀န္ယူခဲ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ မွာပဲ ေခ်ာက္ေရနံေျမအလုပ္သ မားထုႀကီးရဲ႕ ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲကို အုပ္စိုးသူက မတရားတားဆီးလို႔ မေကြးၿမိဳ႕ထိ သြားေရာက္တရား ေဟာခဲ့တယ္။ ဒီမွာတင္ အဖမ္းအ ဆီးခံခဲ့ရၿပီး ေထာင္ထဲမွာ ‘‘ဓနရွင္ ေလာက’’စာအုပ္ကို ျပဳစုခဲ့တယ္။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္း ထြက္ၿပီး သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္စိုး၊ ရဲေဘာ္ဂိုရွယ္တို႔နဲ႔ အ တူ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို လွ်ဳိ႕၀ွက္တည္ေထာင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို ေျခစံုပစ္၀င္ၿပီး ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးကို ဦးေဆာင္ကာ ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံုစာတမ္း၊ မီးပြားစာေစာင္၊ ျမန္မာေတာ္လွန္ မႈစာတမ္းေတြကို ေရးသားခဲ့တယ္။ဒီေနာက္ ႏုိင္ငံေရးခံယူခ်က္တူတဲ့ မခင္ႀကီးနဲ႔ ေမတၱာသက္၀င္ လက္ထပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္မွာ ေတာ့ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးမွာ အမႈ ေဆာင္လူႀကီးတာ၀န္ယူခဲ့တယ္။ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလအ တြင္း ပဲခူး႐ိုးမမွာ သခင္သန္းထြန္း၊သခင္သန္းေဖတို႔နဲ႔တြဲၿပီး ႏုိင္ငံ ေရးမွဴးတာ၀န္နဲ႔ ေျပာက္က်ား တပ္ကို ဦးေဆာင္ကာ ရန္သူကို အ မ်ားဆံုးေခ်မႈန္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္းမွာပဲ ကရင္ဗမာေသြးစည္းေရးစာတမ္းနဲ႔ လီနင္ရဲ႕ ‘‘အစိုးရႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး’’က်မ္းဘာသာျပန္ေတြ ျပဳစုခဲ့တယ္။
ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအၿပီး ဖဆပလကို ျပန္လည္ထူေထာင္ သူတစ္ဦးအျဖစ္ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႕ တာ၀န္ယူခဲ့သလို ဗမာျပည္ကြန္ ျမဴနစ္ပါတီကိုလည္း စနစ္တက် ျပန္လည္စည္း႐ုံးဖြဲ႕စည္းရာမွာ ေပါလစ္ဗ်ဴ႐ိုလူႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ ရြက္ခဲ့တယ္။ ဒီ့ေနာက္ အလုပ္သ မားသမဂၢ တည္ေထာင္ေရးကို လည္း ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၉ ရက္မွာ စတင္ထုတ္ေ၀တဲ့ ‘‘ျပည္သူ႕အာ ဏာဂ်ာနယ္’’ရဲ႕ ဦးစီးစာတည္း ခ်ဳပ္တာ၀န္လည္း ယူခဲ့တယ္။
ႏိုင္ငံေရးခရီးၾကမ္းတစ္ ေလွ်ာက္၊ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးတစ္ ေလွ်ာက္၊ ပင္ပန္းဆင္းရဲမႈေတြ ေၾကာင့္ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕ယြင္းလာ လို႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ခြင့္ယူၿပီး မႏၲေလးက မိဘမ်ား ေနအိမ္ကိုျပန္ကာ ေဆးကုသခဲ့ တယ္။ အခုအထက (၉) (စိန္႔ပီတာ ေက်ာင္း)မွာ ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ ေဆး႐ုံေပၚတက္ေရာက္ေဆးကုသေန ဆဲ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ေတြစုစည္းခဲ့ၾက တဲ့ ဖဆပလအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႀကီးကေန ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို ထုတ္ပယ္ပစ္ လိုက္တဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ေပၚ ေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား ဘ၀ကစၿပီး သေဘာထားရည္ ရြယ္ခ်က္တူစြာ အသက္ေသြးေခြၽး စြန္႔ၿပီး ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ ႏိုင္ငံ ေရးခရီးၾကမ္းႀကီးေပၚ အတူတကြ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ မ်ားအခ်င္းခ်င္း သေဘာထားကြဲ လြဲၾကတဲ့ ၀မ္းနည္းစိတ္မေကာင္း ဖြယ္ျဖစ္ရပ္ကို ဖဆပလကိုေရာ၊ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကိုေရာ သည္းလိႈက္အူလိႈက္သံေယာဇဥ္ ႀကီးလွတဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းကို အသိ မေပး၀ံ့ခဲ့ၾကပါဘူး။
ဒီလိုတုန္လႈပ္ဖြယ္သတင္း က မက်န္းမာေနသူရဲ႕စိတ္ဓာတ္ ကို ဒုကၡေပးလိမ့္မယ္ဆိုတာ သိရွိခဲ့ၾကလို႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ဒီသတင္းကို ေသခ်ာပိတ္ဆို႔ထားၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကံၾကမၼာက မ်က္ႏွာသာမေပးခဲ့ပါဘူး။ ေန႔စဥ္ထုတ္ သတင္းစာမ်ားကိုပင္ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းထံ မပို႔ရလို႔ တာ၀န္က် ဆရာ၀န္က ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ၾကားကေန ဘီတီဘရားသားကုမၸ ဏီက လူမမာဆီအၿမဲပို႔တဲ့ေပါင္ မုန္႔နဲ႔ ေကာ္ဖီမႈန္႔ကို ထုပ္ပိုးေပးတဲ့ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္သတင္းစာေဟာင္း မွာ ‘‘ဖဆပလခါးပိုက္ထဲက ကြန္ ျမဴနစ္ေႁမြေပြး’’ဆိုတဲ့ သတင္းနဲ႔ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုကို ဖတ္မိသြားတဲ့ ရဲ ေဘာ္ဗဟိန္းဟာ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မႈ၊ ေဒါသျဖစ္မႈေတြနဲ႔ ေရာဂါ သည္းသြားပါၿပီ။ သူခ်စ္တဲ့ သူ႕ရဲ ေဘာ္ ဖဆပလဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကိုယ္တိုင္ အေျခအ ေနရွင္းျပၿပီး လူမမာေမးမယ့္အထိ ကိုပင္ မေစာင့္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္၊ မနက္ ၅ နာရီခြဲအခ်ိန္မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါ တယ္။ မႏၲေလး ခ်မ္းျမသာစည္ ေလယာဥ္ကြင္းကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းစီးလာတဲ့ ေလယာဥ္ဆိုက္ လာခ်ိန္ မနက္ ၇ နာရီမွာ နာေရး သတင္းက ဆီးႀကိဳေနပါၿပီ။ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္က နာေရးရွင္အိမ္အထိသြား ၿပီး က်န္ရစ္တဲ့ ဇနီး ေဒၚခင္ႀကီးကို အားေပးတယ္။ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ ဖခင္ ဦးမွင္ကိုလည္း ‘‘ႏိုင္ငံျခားမွာ ကုရင္ေပ်ာက္တဲ့ေရာဂါမို႔ သူနဲ႔ ေတြ႕ၿပီးစီစဥ္ဖို႔လာတာ။ အခု ေတာ့ လြန္သြားကုန္ၿပီ’’ဟု ၀မ္း နည္းစကားဆိုခဲ့ပါတယ္။
အသက္ (၂၉) ႏွစ္အရြယ္ႏွင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗဟိန္းကို မႏၲေလးရြာဟိုင္း သုသာန္မွာ အုတ္ဂူသြင္းသၿဂႋဳဟ္ ခဲ့ပါတယ္။ မႏၲေလးက၀ါရင့္ ႏုိင္ငံ ေရးသမားႀကီးေတြ၊ ရဟန္းပ်ဳိအ ဖြဲ႕ေတြ၊ ေက်ာင္းသားေတြဟာ ရြာ ဟိုင္းသုသာန္ေရာက္တိုင္း ရဲေဘာ္ဗဟိန္းအုတ္ဂူမွာ ဂါရ၀ျပဳၾက၊ အ ေလးျပဳၾက၊ အမွ်အတန္းေ၀ေန က်ပါ။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေက်ာ္ရြာဟိုင္းသုသာန္ဖ်က္သိမ္းေတာ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ရဟန္းျပည္သူတို႔က မပ်က္စီးေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ၾကလို႔ ဘူဒိုဇာထိုးထားတဲ့ ကြက္လပ္ႀကီးထဲမွာ ရဲေဘာ္ဗဟိန္းရဲ႕ အုတ္ဂူေလး ထီးတည္းက်န္ရစ္ေနေသး ရဲ႕။
ရြာဟိုင္းသုသာန္ေနရာမွာ ေက်ာက္မ်က္ေစ်း၊ အားကစား ကြင္းနဲ႔ ေစ်းဆိုင္တန္းေတြ တည္ ေဆာက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီသမိုင္း၀င္ အုတ္ဂူေလးဟာ ဆုိင္ႀကိဳဆိုင္ ၾကားေရာက္ေနၿပီး အခုေတာ့ အစအနပင္မက်န္ေအာင္ ပ်က္စီးေပ်ာက္ဆံုးသြားပါပေကာ...။
ဒါေၾကာင့္ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရးေတာ္ပံုႀကီးေအာင္ျမင္ေရးအ တြက္ ‘‘ျမင္းခြာတစ္ခ်က္ေပါက္ရင္ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေစမယ္’’ဆို တဲ့ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ ရဲရဲေတာက္ထိေရာက္စြာလႈံ႕ေဆာ္ၿပီး လြတ္လပ္ေရးအ တြက္ က်န္းမာေရးနဲ႔ အသက္ကို ပင္ ပဓာနမထားဘဲ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ တဲ့ ရဲေဘာ္ဗဟိန္း (၀ါ) သခင္ဗ ဟိန္းအမွတ္တရ ကမၸည္းေက်ာက္တိုင္ကို မႏၲေလး ၁၃၀၀ ျပည့္အ ေရးေတာ္ပံု အာဇာနည္ ၁၇ ဦး ဗိမာန္အတြင္း တင့္တယ္ဂုဏ္ယူ စြာစိုက္ထူဖို႔ ၁၃၀၀ ျပည့္အေရး ေတာ္ပံု (၇၅) ႏွစ္ျပည့္စဥ္ကတည္း က ေဒသအာဏာပိုင္ေတြကို ခြင့္ ျပဳခ်က္ေတာင္းခံခဲ့တာ ဒီကေန႔ အထိ ခြင့္မျပဳပါဘူး။ ရဲေဘာ္ ဗဟိန္းကို ဘာလို႔ အသိအမွတ္ျပဳ ေနရာမေပးၾကတာလဲ။
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္
လြန္စြာ နီးကပ္ေနၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း အေျခခံျပည္သူမ်ားအၾကားတြင္
ေရြးေကာက္ပြဲ၏ အႏွစ္သာရႏွင့္ လုပ္ထံုးမ်ား၊ မိမိ၏ မိသားစု၊ ရပ္ရြာ၊
ျပည္နယ္ႏွင့္ ႏုိ္င္ငံအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္ပံုမ်ားကို သိျမင္ႏုိ္င္မႈ
လြန္စြာ အားနည္း ေနေသးေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာေတြ႔ရွိရပါသည္။ ဆႏၵမဲေပးျခင္းဟာ
လြန္စြာ တန္ဖိုးရွိလွတဲ့ မိမိတို႔၏ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံသား
အခြင့္အေရးတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္းကို သိရွိဖို႔ လိုအပ္လွတယ္။ မဲစာရင္း
မွန္ကန္ေရးမွာပင္ ျပႆနာ ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။ မဲစာရင္းမွန္ကန္ေရး ရာခုိင္ႏႈန္း
၃၀ သာ တာ၀န္ယူမည္ ဆုိသည္မွာ တာ၀န္မေက်ရာေရာက္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု
ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မစ္ရွင္ UEC အား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲဆႏၵရွင္တို႔အေပၚ ေခါင္းပံုျဖတ္ အျမတ္ထုတ္ရန္
စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနမ်ားကို မီးေမာင္းထုိးျပလိုက္ျခင္းပါ။
ႏုိင္ငံေရးအသိအျမင္ အားနည္းျခင္းနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္
မသာမာျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ႏုနယ္လွတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္လည္း
အႏၱရာယ္ရွိေနတတ္ပါတယ္။